Selen to taki składnik mineralny, którego nie ma zbyt dużo w organizmie. Jest on jednak kluczowy dla zdrowia! Poznaj poniżej wszystkie najważniejsze fakty dotyczące tego pierwiastka!
Spis treści:
Czym jest selen?
Selen został odkryty w 1817 roku. Dokonał tego szwedzki chemik Jons Jacob Berzelius. Ten pierwiastek występuje w niewielkich ilościach w naturze (przede wszystkim w rudach siarczkowych). M.in. dlatego selen został poddanym dokładniejszym badaniom dopiero na początku XX wieku.
Co ciekawe, aż do lat 60. XX wieku ten składnik mineralny był uważany za toksyczny. W tamtych czasach ostrzegano ludzi przed zatruciem, które miało prowadzić m.in. do ślepoty, zesztywnienia kości, czy utraty włosów…
W 1957 roku przeprowadzono dokładniejsze badania, które wykazały, że selen w odpowiednich (niewielkich) ilościach jest kluczowy dla zdrowia.
Zawartość selenu w organizmie waha się w przedziale od 3 mg do 20 mg. Prawie połowa znajduje się w mięśniach. A dużo mniej np. w nerkach.
Gdzie jest dużo selenu?
Jakie produkty są bogate w ten pierwiastek? Eksperci wskazują przede wszystkim na orzechy brazylijskie i ryby (polecane są łosoś i tuńczyk).
Badania wykazały, że zaledwie 100 g tuńczyka wystarczy, aby pokryć dzienne zapotrzebowanie na selen w 95% (w przypadku osoby dorosłej).
Inne produkty warte zainteresowania to:
- wołowina
- filet z indyka
- jajka
- ryż
Skutki niedoboru selenu – jak rozpoznać?
Na deficyty tego pierwiastka są narażeni szczególnie panowie. Wszystko dlatego, że selen (tak samo, jak cynk) jest tracony w płynie nasiennym.
Kto jeszcze powinien uważać?
- pacjenci mający problemy z wchłanianiem pokarmu z przewodu pokarmowego
- osoby stosujące żywienie pozajelitowe
- pacjenci po usunięciu części jelita cienkiego
- osoby zmagające się z depresją
- ludzie cierpiący na rozmaite choroby (mukowiscydoza, AIDS, retinopatia, schorzenia naczyń krwionośnych, reumatoidalne zapalenie stawów, niewydolność nerek, ostre zapalenie trzustki, czy choroby immunologiczne)
Jeśli pojawi się niedobór selenu, to skutkuje to rozmaitymi symptomami:
- zwiększona podatność na infekcje
- niedoczynność tarczycy
- choroba Hashimoto
- niepłodność u mężczyzn
- bóle mięśni
- gorsza kondycja skóry, włosów i paznokci
- nudności
- wymioty
Skutki nadmiaru selenu – jak rozpoznać?
Z tym składnikiem mineralnym należy szczególnie uważać. Zwłaszcza pod kątem ewentualnej suplementacji! W końcu zbyt duże dawki selenu mogą, w skrajnych przypadkach, doprowadzić do śmierci!
Jakie są symptomy nadmiaru selenu?
- zawroty głowy
- kłopoty ze strony układu pokarmowego (nudności, wymioty, biegunki)
- wypadanie włosów
- twarz jest mocno zaczerwieniona
- drżenie
- bóle mięśni
W najcięższych przypadkach trzeba liczyć się z:
- poważnymi komplikacjami jelitowymi
- zaburzeniami neurologicznymi
- zawałem serca
- niewydolnością nerek
Eksperci przestrzegają, że może nawet dojść do śmierci!
Na co pomaga selen?
Nie chcesz chorować? Zależy Ci na atrakcyjnym wyglądzie? W takim razie nie możesz bagatelizować takiego pierwiastka, jak selen.
Ten składnik mineralny przyczynia się do wzmocnienia układu odpornościowego. A dzięki temu rzadziej chorujemy, chodzimy do lekarzy i wydajemy pieniądze na leki.
Selen to silny przeciwutleniacz. Możesz zatem liczyć na skuteczne usuwanie wolnych rodników i zahamowanie procesów starzenia się itd.
Pierwiastek zmniejsza też ryzyko pojawienia się chorób serca, udaru mózgu, czy Alzheimera.
Nie można zapomnieć o wspomaganiu leczenia astmy oskrzelowej. Ten składnik mineralny wykazuje zdolność do zredukowania stanu zapalnego, który ma związek z rozwojem tej choroby. Dodatkowo selen może łagodzić charakterystyczne objawy dla astmy.
Jeśli cierpisz na reumatoidalne zapalenie stawów, to wiedz, że selen łagodzi dolegliwości bólowe związane z tym schorzeniem. Wykazuje on działanie przeciwzapalne. Selen jest zatem polecany osobom cierpiącym na choroby przewlekłe (nie tylko chodzi o RZS, ale też o toczeń, czy zwyrodnienie plamki żółtej).
Selen wspiera w usuwaniu metali ciężkich z organizmu.
Ważne jest też wsparcie prawidłowej pracy tarczycy. Selen chroni ją przed uszkodzeniem oksydacyjnym. Dodatkowo uczestniczy w produkowaniu hormonów tarczycy.
Selen wspomaga leczenia depresji.
Jakie jest dzienne zapotrzebowanie na selen?
Co ciekawe, selen to taki składnik mineralny, którego zapasy są gromadzone (przez organizm) w pierwszej połowie życia. Dlatego dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek zależy przede wszystkim od wieku. Inne ważne czynniki to płeć i stan fizjologiczny.
Jakie jest zapotrzebowanie na selen (dobowe)?
- niemowlaki do 6. miesiąca życia: 15 ug
- niemowlaki od 6. miesiąca życia do 12. miesiąca życia: 20 ug
- dzieci od 1. roku życia do 3. roku życia: 20 ug
- dzieci od 4. roku życia do 9. roku życia: 30 ug
- dzieci od 10. roku życia do 12. roku życia: 40 ug
- dzieci od 13. roku życia do 18. roku życia: 55 ug
- dorosłe kobiety: 55 ug
- dorośli mężczyźni: 55 ug
Większe zapotrzebowanie na selen mają kobiety w ciąży (60 ug) i panie karmiące piersią (70 ug na dobę).
Czy warto suplementować selen?
Myślisz o tym? Nie podejmuj decyzji zbyt pochopnie. Pamiętaj, że nadmiar selenu może doprowadzić nawet do śmierci.
Jakie kroki podjąć? Idź do lekarza. Zrób też badania w tym kierunku, aby określić poziom selenu w organizmie. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób obciążonych ryzykiem wystąpienia nowotworów (przede wszystkim chodzi o kobiety i raka piersi).
Jeśli chodzi o suplementy, to polecane są produkty od zaufanych producentów. Zwracaj uwagę na dawkowanie i witaminę E. Dzięki temu możesz liczyć na lepszą ochronę antyoksydacyjną i wsparcie procesu oczyszczania organizmu z metali ciężkich.
Czy cateringi dietetyczne zawierają odpowiednio dużo selenu?
Profesjonalne podmioty cateringowe dbają o to, aby w ich zestawach nie brakowało cennych witamin i składników mineralnych. Chodzi np. o selen.
Dodatkowo nowoczesne firmy przestrzegają norm. W końcu inne dobowe zapotrzebowanie jest w przypadku dorosłych, czy kobiet w trakcie laktacji.
U nas każdy przypadek jest traktowany indywidualnie. Jeśli np. zrobiłeś badania i wyszło Ci, że masz niedobory selenu, to zgłoś się do nas. A my ułożymy dla Ciebie zdrowy, smaczny i optymalny zestaw pudełkowy. Zawierający tyle selenu, ile potrzeba!
Czego nie ma w dietach pudełkowych? Jakie produkty są niezalecane?
W Zdrowym Cateringu podchodzimy do tego tematu bardzo profesjonalnie. Korzystamy tylko z wysokiej jakości produktów. M.in. takich, które są bogate w selen.
Nie stosujemy produktów, które są nieświeże, niezdrowe, czy niesmaczne. M.in. omijamy szerokim łukiem rozmaite dodatki chemiczne. Z nami skutecznie zadbasz o swoje zdrowie!
Podsumowanie: selen
Selen został odkryty w 1817 roku. Aż do 1957 roku był on uważany za toksyczny (miał m.in. powodować ślepotę). Potem jednak badania wykazały, że selen jest kluczowy dla zdrowia. Ten pierwiastek występuje w śladowych ilościach w organizmie (przede wszystkim w mięśniach).
Selen odgrywa znaczącą rolę. M.in. wspiera układ odpornościowy, zmniejsza ryzyko pojawienia się różnych chorób (np. udaru mózgu) i hamuje procesy starzenia się. Dodatkowo jest istotny pod kątem reumatoidalnego zapalenia stawów, astmy oskrzelowej, czy depresji.
Aby nie brakowało Ci selenu, jedz orzechy brazylijskie, ryby (szczególnie polecane są łosoś i tuńczyk), wołowinę, filet z indyka i jajka.
Na niedobory selenu są przede wszystkim narażeni panowie. Kluczowe przyczyny to: kłopoty z wchłanianiem, żywienie pozajelitowe i szereg chorób (np. immunologiczne). Najważniejsze objawy to: zwiększona podatność na infekcje, niepłodność u mężczyzn, bóle mięśni, kiepska kondycja skóry, włosów i paznokci.
Nadmiar selenu jest bardzo niebezpieczny i może nawet doprowadzić do śmierci… Inne objawy to: zawał serca, zawroty głowy, nudności, wymioty, biegunki, czy wypadanie włosów.
Dorośli powinny dostarczać do organizmu 55 ug selenu na dobę.
Kupuj suplementy tylko wtedy, kiedy rzeczywiście okaże się, że masz niedobory (ważne są zatem dokładne badania). Eksperci rekomendują łączenie takich produktów z witaminą E (aby m.in. uzyskać skuteczniejszą ochronę oksydacyjną).
Z selenem trzeba uważać. To ważny składnik mineralny, ale nie można go “przedawkować”. Nasze zestawy pudełkowe (w Zdrowym Cateringu) zawierają tylko tyle tego pierwiastka, ile jest potrzebne!
