Czym jest chrom? Dlaczego nie powinno być go ani za mało, ani za dużo w organizmie? Czy warto korzystać z pomocy profesjonalnych podmiotów cateringowych?
Spis treści:
Co to jest chrom?
Z jednej strony chrom to pierwiastek śladowy, który nie występuje w dużych ilościach w organizmie. Druga strona medalu jest taka, że ten składnik mineralny ma istotne znaczenie dla zdrowia!
Odkrycie chromu (jego symbol chemiczny to Cr) nastąpiło w 1797 roku. Ten pierwiastek długo musiał jednak czekać na docenienie. Dopiero badania z lat 60. XX wieku wykazały, że chrom ma duże znaczenie pod kątem działania organizmu. W końcu bierze on udział w rozmaitych procesach.
Chrom to pierwiastek występujący w 2 postaciach. Jedną z nich jest chrom III, czyli chrom na III stopniu utlenienia. To mikroelement, który jest istotnym składnikiem diety. Nie odkłada się w organizmie, ponieważ jest wydalany (przede wszystkim z moczem, a w niewielkim stopniu z żółcią).
W czym występuje chrom?
Właściwie zbilansowana dieta powinna dostarczyć odpowiednio dużo takiego pierwiastka, jak chrom.
Co powinno się w niej znajdować?
- sery
- produkty pełnoziarniste (np. wysokiej jakości mąka)
- szparagi
- orzechy (w tym brazylijskie)
- drożdże
- ostrygi
- owoce (np. gruszki) i warzywa (np. brokuły i pomidory)
- kukurydza
- gotowana wołowina
- żółtka jaj
- suszone daktyle
Skutki i objawy niedoboru chromu – jak rozpoznać?
Lekarze mają pacjentów m.in. z deficytami chromu. Co najbardziej się do tego przyczynia?
- niewłaściwa dieta
- stres
- cukrzyca
- intensywny wysiłek fizyczny
- karmienie piersią
- wiek
Czym zaś skutkuje niedobór chromu?
- większe ryzyko wystąpienia groźnych chorób (przede wszystkim cukrzycy i miażdżycy)
- bóle głowy
- rozdrażnienie
- zmęczenie
- apatia
- większy apetyt (szczególnie na rzeczy słodkie)
- glukoza w moczu
- zaburzenia lipidowe
- nietolerancja glukozy
- hiperinsulinemia
- insulinooporność
- neuropatia lub encefalopatia
Do niedoborów chromu nie można dopuścić w przypadku dzieci. Eksperci zauważają, że deficyty tego pierwiastka mogą bowiem spowodować zaburzenia wzrostu.
Skutki i objawy nadmiaru chromu – jak rozpoznać?
Takie problemy nie są częste. Mimo wszystko nadmiar chromu czasami się jednak zdarza. Przede wszystkim na skutek niewłaściwej suplementacji.
Z czym trzeba się potem liczyć?
- uszkodzenie struktur DNA
- większe ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych (np. raka płuc)
- nadmiar chromu może przyczyniać się do słabszego wchłanianie żelaza (a to prowadzi np. do anemii)
- wrzody żołądka i dwunastnicy
- gorsze wchłanianie cynku
Na co pomaga chrom?
Chrom ma wiele ważnych funkcji. M.in. jest składnikiem czynnika tolerancji glukozy, czyli bierze udział w procesie jej metabolizmu. To ważne! Eksperci zaznaczają, że chrom uczestniczy zatem w kontroli nad stężeniem glukozy we krwi.
A to dopiero początek. Dlaczego jeszcze chrom jest tak ważny?
- to element składowy wielu enzymów trawiennych
- uczestniczy w metabolizmie białek i syntezie kwasów tłuszczowych
- redukuje ryzyko wystąpienia miażdżycy (m.in. obniża stężenie “złego” cholesterolu i zwiększa poziom “dobrego” cholesterolu)
- bierze udział w procesach antyoksydacyjnych i immunologicznych
- chrom wchodzi w skład RNA
- uczestniczy w syntezie witamin i hormonów
- pośrednio łagodzi procesy wywołujące zaburzenia poznawcze i otępienie
- pomaga w uzyskaniu lepszej koncentracji i pamięci
- suplementacja może dobrze wpłynąć na pacjentów z zaburzeniami neurodegeneracyjnymi
- podnosi poziom serotoniny
- wykazuje właściwości antydepresyjne i przeciwlękowe
Wielu specjalistów zaznacza, że chrom pomaga gubić zbędne kilogramy (zakładając zdrowy styl życia, odpowiednio zbilansowaną dietę i aktywność fizyczną). Odchudzanie jest efektywniejsze dzięki przyspieszeniu spalania tłuszczu i łatwiejszemu kontrolowaniu łaknienia.
Dzienne zapotrzebowanie na chrom
Jeśli chodzi o osoby zdrowe, to zalecana dawka chromu wynosi od 50 μg do 200 μg na dzień.
Znaczenie ma też współczynnik wystarczającego spożycia, który jest ustalany z uwzględnieniem przeciętnego dostarczania składników odżywczych. W przypadku kobiet wystarczające dobowe spożycie tego pierwiastka to 25 μg. Mężczyźni powinni dostarczyć 10 μg więcej chromu na dzień.
Jeśli ktoś ma wyższe zapotrzebowanie na chrom, to powinien pamiętać o tym, że maksymalna dobowa dawka to 250 μg.
Czy warto suplementować chrom?
Wchłanianie chromu z przewodu pokarmowego wynosi około kilka procent. Nie powinno się zatem bagatelizować suplementacji. Na rynku jest wiele porządnych produktów (od sprawdzonych producentów i pod rozmaitymi postaciami).
Zanim coś wybierzesz, skontaktuj się z lekarzem. Nie zapominaj też o odpowiednich testach. Aby określić stężenie tego pierwiastka, wykonuje się badanie krwi z oznaczeniem poziomu chromu.
Jakie są wskazania do suplementacji?
- stwierdzone niedobory
- cukrzyca
- nieprawidłowe wyniki lipidogramu
Preparaty z tym pierwiastkiem mogą pomóc przy chorobach neurodegeneracyjnych i przy zespole policystycznych jajników.
Czy diety pudełkowe zawierają chrom?
Znajomość produktów bogatych w chrom to jedno. W Zdrowym Cateringu pracują eksperci od tego zagadnienia, którzy rozpisują odpowiednie zestawy pudełkowe. Bazują jednak nie tylko na tym. Ważne jest również połączenie z innymi produktami. W taki sposób, aby wchłanianie chromu było jak najbardziej efektywne. Nasi specjaliści wiedzą, że przyswajanie tego składnika mineralnego poprawiają aminokwasy, witamina C, czy niacyna.
Czego nie powinno być w cateringach dietetycznych?
Tak naprawdę 2 kategorii produktów. Do pierwszej zaliczamy żywność, która jest niezdrowa, nieświeża i tym samym niesmaczna. Oczywiście, nie korzystamy ze szkodliwych dodatków chemicznych, czy produktów wysokoprzetworzonych.
Druga grupa produktów dotyczy takiego asortymentu, który negatywnie wpływa na wchłanianie chromu. Jeśli ktoś ma np. niedobory tego pierwiastka, to wówczas uważamy na fityniany, które hamują jego przyswajanie.
Podsumowanie o chromie
Chrom (Cr) został odkryty w 1797 roku. To mikroelement mający spore znaczenie dla zdrowia. Chrom nie odkłada się w organizmie, bo jest z niego wydalany (głównie z moczem).
Ten pierwiastek przyczynia się do optymalnego funkcjonowania organizmu. M.in. to składnik czynnika tolerancji glukozy. Dodatkowo chrom redukuje ryzyko wystąpienia miażdżycy, bierze udział w procesach antyoksydacyjnych i immunologicznych, uczestniczy w syntezie witamin, czy podnosi poziom serotoniny. Stosowanie chromu pomaga także w odchudzaniu.
W codziennym menu nie powinno brakować takich składników, jak produkty pełnoziarniste, sery, szparagi, warzywa, owoce i orzechy.
Niedobory chromu wynikają m.in. z niewłaściwej diety, stresu, cukrzycy, czy intensywnego wysiłku fizycznego. Skutkiem tego są np.: bóle głowy, rozdrażnienie i zmęczenie. Występuje też większe ryzyko pojawienia się groźnych chorób (cukrzycy i miażdżycy).
Nadmiar chromu jest rzadki (m.in. wynika z nieodpowiedniej suplementacji). Objawy mogą być zaś bardzo poważne! To m.in.: uszkodzenie struktur DNA, większe ryzyko chorób nowotworowych i anemia (na skutek słabszego wchłaniania żelaza).
Zalecana dobowa dawka chromu wynosi od 50 μg do 200 μg (osoby zdrowe). Ile wynosi wystarczające dobowe spożycie? Dla kobiet to 25 μg/dzień, a dla facetów 35 μg/dzień. Maksymalna dopuszczalna dawka chromu (na dobę) to 250 μg.
Kto powinien zdecydować się na suplementy? Zażywanie takich preparatów jest polecane w przypadku stwierdzenia niedoborów chromu, cukrzycy i nieprawidłowych wyników lipidogramu. Wcześniej wskazane jest zrobienie badania krwi z oznaczeniem poziomu chromu.
W Zdrowym Cateringu możesz kupić diety pudełkowe zawierające odpowiednio dużo chromu. Wiemy, co poprawia jego wchłanianie (aminokwasy, witamina C i niacyna), a co wręcz przeciwnie (fityniany).
